begroting 2020

Aanbiedingsbrief

Plannen

Hieronder staan al onze plannen. Veel informatie is gelijk aan de informatie uit de Perspectiefnota. Als we de informatie inhoudelijk aangepast of aangevuld hebben, is die tekst schuingedrukt.
De nummers tussen haakjes verwijzen naar de nummers uit het Uitvoeringsprogramma.

Digitale organisatie (5.1.1.)

Dienstverlening en digitalisering
De wereld om ons heen verandert, digitalisering gaat snel. Het is onze ambitie om te blijven aansluiten bij die steeds veranderende samenleving.
Om onze inwoners, bedrijven en instellingen goed en eigentijds te bedienen - de mens staat daarbij centraal! - is een goede (digitale) informatievoorziening/ICT cruciaal.
We zorgen daarbij voor een goede balans tussen de digitale mogelijkheden die er zijn en de menselijke maat waar wij als gemeente voor staan.  Deze ontwikkelingen raken de hele organisatie op elk niveau.

In 2019 gaan wij als gemeente het nieuwe informatiebeleid vorm geven, om dat naar verwachting eind 2019 of begin 2020 vast te stellen.
Dat beleid is eerst en vooral gericht op de digitale ondersteuning en inrichting van de eigen organisatie. Daarbij zijn de wensen rondom digitale ondersteuning voor medewerkers en dienstverlening belangrijke input.  

Na het vaststellen van het informatiebeleid gaan we aan de slag met de uitvoering ervan. Dan  gaat het zeker over de volgende onderwerpen:

  • Meer datagedreven werken, wat aansluit op de behoefte van de verschillende organisatie onderdelen.
  • Het realiseren van een moderne werkplek en infrastructuur voor de gebruikers.
  • Een flexibele digitale omgeving waarmee de gemeente proactief kan anticiperen op bijvoorbeeld wensen uit de samenleving en nieuwe wettelijke verplichtingen. Dit gaan we doen door standaardisatie (met maatwerk waar noodzakelijk).

Informatiebeveiliging en privacy
Onze organisatie slaat grote hoeveelheden informatie digitaal op. Als dat nodig is en mag, wisselen we deze informatie ook uit met andere partijen. Het belang van veiligheid en privacy wordt daarmee alleen maar groter.

Ook in 2020 gaan we daarom verder onze organisatie daarop in te richten en aan te passen. Daarbij gaat het niet alleen om techniek maar zeker ook beleid en de cultuur. We maken daarbij gebruik van de uitkomsten van een extern onderzoek, dat we om het jaar laten uitvoeren.
In 2019 komen er verder nieuwe richtlijnen voor de hele overheid. In 2019 gaan we daarvoor aanpassingen doen. Zodat we in 2020 de nieuwe richtlijnen verder kunnen invoeren in onze organisatie.

Pilot nieuwe vormen van communicatie (5.1.1.)

We leggen veel nadruk op nieuwe vormen van participatie. Of het nu om democrazy gaat of om het ontwikkelen van een omgevingsvisie. Die nieuwe vormen vragen ook om nieuwe inzet van social media met bijvoorbeeld korte animatiefilms en een beeldbank. We verwachten dat deze extra kosten zich structureel zullen gaan voordoen. Maar we willen eerst door middel van een pilot hiermee ervaring opdoen. Daarvoor hebben we een bestedingswens opgenomen.

Regel ’t anders! (5.1.3.)

De dienstverlening aan onze inwoners is een belangrijke pijler in ons beleid. Onze stelregel is ‘het kan, als u...’  We gaan de dienstverlening verder verbeteren door goed te kijken naar de regels die we hebben.
We gaan in 2020 daarom onderzoeken welke regels we als gemeente kunnen schrappen. Soms hebben we te maken met Rijksregels. Dan kijken we hoe we onze eigen regels en de Rijksregels zo goed mogelijk samen kunnen laten gaan. Ofwel: regel ’t anders.

Een voorbeeld hiervan is de afstemming van onze bestemmingsplannen aan de landelijke regels. Om een voorbeeld te noemen: als in landelijke regels staat dat tot een bepaalde hoogte geen vergunning nodig is, gaan we die zelfde hoogte in ons bestemmingsplan opnemen. Daardoor hoeven onze inwoners minder vaak een vergunning aan te vragen.

Verder hebben we in onze gemeente een aantal verordeningen die op leeftijd zijn. We gaan de gemeenteraad voorstellen voorleggen om die regelgeving bij de tijd te brengen. Dat doen we in het kader van Regel ’t anders! én in het kader van de invoering van de Omgevingswet. Zo blijven er minder verordeningen over, wat voor inwoners en medewerkers makkelijker en overzichtelijker is.  
We gaan dat voor het  ruimtelijk beleid maar ook voor het sociaal beleid onderzoeken.

Gebiedsvisie De Haven (5.1.4.)

Wij hebben de gebiedsvisie De Haven in september 2019 ter vaststelling aan de gemeenteraad aangeboden. De raad heeft via het Uitvoeringsprogramma geld beschikbaar gesteld voor de uitvoering van deze visie.

De uitvoering van de gebiedsvisie gebeurt in vijf deelprojecten. Hierbij zoeken we aansluiting bij en afstemming met de nieuwbouw van de VO school. Ook stemmen we af met reguliere onderhoudsprojecten in de openbare ruimte.  

In 2020 zullen we starten met de bouw van het nieuwe schoolgebouw en met de bouw van de gymzaal op het voormalige terrein van de gemeentewerf (deelgebied 1).  

Tevens zullen we in 2020 beginnen met de aanleg van het sportveld en de afschermende groenbeplanting. In overleg met de woningbouwvereniging gaan we in aansluiting hierop de openbare ruimte van de Verlengde Havenstraat opnieuw inrichten. Daarbij kijken we naar de beschikbare middelen en komen we eventueel met een aanvullende financiële wens. (deelgebied 2).  

Het kruispunt Linthorst Homanweg, Torenlaan en De Omloop geven we prioriteit om te zorgen voor de verkeersveiligheid voor de schooljeugd (deelgebied 3). Het deel van deelgebied 3 dat betrekking heeft op de Esweg nemen we binnen dit herstructureringsproject mee. In 2019/2020 starten we  met de voorbereidende werkzaamheden van dit project. Dit onderdeel van de gebiedsvisie heeft een directe relatie met de ‘Route noord-zuid door Beilen – Herinrichting Esweg’.  Daar komen we verderop in deze perspectiefnota nog op terug. De totaalvisie op de noord-zuid route zal leidend zijn voor de inrichting van dit kruispunt.
Zodra er meer bekend is over de aanpak en de kosten, zullen we met een aanvullende financiële wens naar de gemeenteraad komen.

Met de overige deelprojecten beginnen we later in de tijd. De planning die we hierboven beschreven is direct gekoppeld aan de voortgang van de nieuwbouw VO.

Wijkverbeteringsprojecten (5.1.5.)

We gaan verder met het uitvoeren van wijkverbeteringsprojecten. Ons eerste project zal de Zes Lanenbuurt in Westerbork zijn.

De gemeenteraad heeft hiervoor via het Uitvoeringsprogramma een bedrag beschikbaar gesteld. Bij die kosten gaat het om een inschatting. Eerst besluiten we waar we het plan gaan realiseren en hoe groot dat kan worden. Dan worden de werkelijke kosten zichtbaar. Als dat nodig is, zullen we op dat moment aanvullende middelen aan de gemeenteraad vragen. We zijn hierover met de inwoners in gesprek.

Uitgangspunt bij wijkverbeteringsprojecten is dat we het samen met inwoners en organisaties oppakken. Daarom steken we het project integraal in: we kiezen voor een brede aanpak (sociaal en fysiek) om de leefbaarheid en leefomgeving van een  buurt te verbeteren.

Börkerhout Westerbork (5.1.5.)

De wijk Börkerhout is op verschillende onderdelen aan groot onderhoud toe: bestrating, groen, enzovoort. We gaan inventariseren of we de wijk, door de verschillende onderdelen te combineren, een kwaliteitsimpuls kunnen geven. Hiervoor zijn we in gesprek met de initiatiefnemers.
We zullen dat doen met het uitgangspunt dat we dit binnen de bestaande middelen bekostigen.

Uitvoering Centrumplan Beilen (5.1.8.)

Voor het centrum van Beilen heeft de gemeenteraad een visie met een Uitvoeringsprogramma vastgesteld. Deze zijn tot stand gekomen met veel inbreng van ondernemers, inwoners en bezoekers van het centrum.
Op basis van het Uitvoeringsprogramma heeft de provincie een stimuleringsbijdrage van €750.000,- toegekend. Deze bijdrage wordt ingezet voor een subsidieregeling om het centrum van Beilen compacter en toekomstbestendig te maken. De eerste aanvragen hebben we al gehonoreerd.

Ook de gemeenteraad heeft €750.000,- beschikbaar gesteld. Dit geld zetten we in voor projecten op het gebied van verkeer, parkeren en de beleving van de openbare ruimte.
Bij de uitwerking van deze projecten zijn we opnieuw in gesprek gegaan met de omgeving, ondernemers, pandeigenaren en inwoners. Als de plannen definitief zijn, gaan we die meteen uitvoeren. Dat zal dus ook in 2020 gebeuren. We zullen de gemeenteraad over de concrete plannen en resultaten informeren.

Tot slot is het vermelden waard dat we een centrummanager hebben aangesteld. Daarmee komen we tegemoet aan een behoefte die onder de ondernemers leeft.

De gemeenteraad heeft vóór de bespreking van de perspectiefnota een brief ontvangen met meer specifieke informatie over de voortgang.

Centrumvisie en het actueel maken van de structuurvisie Westerbork (5.1.10.)

De ondernemers en vertegenwoordigers van het dorp Westerbork hebben een traject ‘De Nieuwe Winkelstraat doorlopen. Daarmee willen zij komen tot een toekomstbestendig winkelgebied dat de consument kan blijven boeien en binden. Eén van de actiepunten uit dit traject is het opstellen van een centrumvisie.

De Stuurgroep ‘De Nieuwe Winkelstraat’ zal in het vierde kwartaal 2019 op de centrumvisie besluiten. Vervolgens krijgt de gemeenteraad de visie begin 2020 ter besluitvorming voorgelegd.

Deze centrumvisie is meteen de input voor de actualisering van de structuurvisie Westerbork. Deze gemeenteraad heeft de huidige structuurvisie in 2009 vastgesteld. We hebben aan veel projecten uit die structuurvisie de afgelopen jaren invulling gegeven.
Nu is het een kwestie van afronden, inpassen van nieuwe ontwikkelingen en bij de tijd maken. In het voorjaar van 2020 maken we een plan van aanpak en daarna gaan we aan de slag met de actualisering.

We gaan daarbij niet het hele visietraject over doen. Daarom zal deze klus beperkt zijn in omvang en eventuele (gemeentelijke) kosten.

Verkeer en vervoer (5.1.11, 5.1.12.)

Fietsplan Midden-Drenthe
We gaan in 2020 een fietsplan opstellen. Daarbij letten we niet alleen op het verkeer en de veiligheid in het verkeer. We houden er ook rekening mee dat fietsvoorzieningen goed zijn voor recreatie en toerisme, voor bewegen en gezondheid, voor sociale samenhang en voor de bereikbaarheid.

Het opstellen van het Fietsplan doen we interactief en participatief met inwoners en raadsleden.

Fietspad Oranjekanaal
De voorbereidingen voor de aanleg van het Fietspad Oranjekanaal zijn bijna klaar. We verwachten eind 2019 te kunnen aanbesteden en te starten met de uitvoering begin 2020.

Fietspad Drijber
Voor het fietspad Drijber-School moeten we gronden verwerven van twee grondeigenaren.  We verwachten dat dit in de tweede helft van 2019 gaat lukken. Dan kunnen we in 2020 met de uitvoering beginnen.

Fietspad Garmingerstukken
Voor het fietspad Garmingerstukken moeten we gronden verwerven van meerdere grondeigenaren. Daardoor kost zo’n proces relatief veel tijd. Het kan nodig blijken om per grondeigenaar afspraken te maken of naar alternatieve oplossingen te zoeken.
We verwachten dat we de gronden in de eerste helft van 2020 verwerven en dat we in de tweede helft van 2020 met de uitvoering kunnen beginnen.

Fietspad Beilervaart
Als je op dit moment langs de Beilervaart wilt fietsen, kan dat alleen maar over de weg. Auto’s rijden er hard en fietsen is soms gewoon gevaarlijk.
Daarom zijn we samen met inwoners aan het bekijken of we een fietspad langs de Beilervaart aan kunnen leggen.

Via het Uitvoeringsprogramma heeft de gemeenteraad een richtinggevend bedrag van € 3,6 miljoen in 2022 opgenomen (kapitaallast € 200.000).
Inmiddels hebben we een eerste tracéverkenning uitgevoerd. We gaan nu verschillende aspecten wegen zoals de verkeersveiligheid, de uitvoerbaarheid, de recreatieve betekenis, de financiën, enzovoort. In samenspraak met inwoners bekijken we de best haalbare/uitvoerbare optie.

Omgevingswet (5.1.14.)

Op 1 januari 2021 treedt de Omgevingswet in werking. De Omgevingswet is onderdeel van de stelselherziening van het omgevingsrecht: welke regels gelden er voor hoe de openbare ruime eruit ziet?

Het huidige stelsel met wetten en andere regels voor de leefomgeving is ingewikkeld, versnipperd en onoverzichtelijk. Dat kan belemmerend werken voor duurzame ontwikkelingen en initiatieven. Daarom wil het Rijk het omgevingsrecht moderniseren. Met de komst van de Omgevingswet worden regels eenvoudiger, gebundeld en meer in samenhang met elkaar gebracht.

De Omgevingswet heeft ook gevolgen voor onze dienstverlening, onze digitale processen en onze cultuur.
In 2020 brengen we verder in beeld wat die gevolgen zijn en hoe we ons hierop kunnen voorbereiden. Hierbij sluiten we ook aan bij het cultuurtraject dat we al in gang hebben gezet naar aanleiding van de uitkomsten van het BMC onderzoek.

Het jaar 2020 gebruiken we om de Omgevingswet op een soepele manier in te voeren in onze organisatie. Zodat we op 1 januari 2021 klaar zijn om aanvragen op grond van de Omgevingswet van onze inwoners en ondernemers in behandeling te kunnen nemen.

De periode daarna gebruiken we om het werken met de Omgevingswet nog verder vorm te geven in onze organisatie, zodat we nog beter aansluiten bij de veranderende samenleving.
Dit doen we stap voor stap. Zo zullen we voorstellen om onze huidige bomenverordening als één van de eerste verordeningen om te vormen naar de eisen van de Omgevingswet. Daarbij nemen we ook de vraag mee hoe we het beste om kunnen gaan met illegale kap.

Omgevingsvisie (5.1.14.)

Een van de instrumenten uit de Omgevingswet is de omgevingsvisie. De omgevingsvisie is de opvolger van de gemeentelijke structuurvisie. De omgevingsvisie geeft op hoofdlijnen richting aan de gewenste ontwikkeling van de fysieke leefomgeving voor het hele grondgebied van de gemeente. Hierin leggen we vast hoe we willen dat Midden-Drenthe er in de toekomst uit ziet. Wat er nodig is voor een prettige woon- en werkomgeving. En ook: hoe de inrichting van de omgeving kan bijdragen aan een sociaal, veilig en gezond Midden-Drenthe.

De visie gaat over onderwerpen die van belang zijn voor het leven en werken van mensen in Midden-Drenthe: van de bebouwde omgeving tot natuur en groen, van landbouw en economie tot gezondheid en van mobiliteit tot energietransitie. De omgevingsvisie laat zien wat de mogelijkheden zijn.

Bij het nadenken over de toekomst van de gemeente en het opstellen van de visie vinden we het belangrijk om de samenleving en organisaties betrekken. De afgelopen periode hebben we al met veel inwoners, bedrijven en organisaties gesproken over de toekomst van Midden-Drenthe. Deze input is gebundeld in een participatiedocument.

We verwachten in het voorjaar van 2020 een concept omgevingsvisie gereed te hebben.

Omgevingsplan (5.1.14.)

In 2020 verwachten we de eerste stappen te kunnen zetten op weg naar een omgevingsplan.

Een omgevingsplan is anders dan het huidige bestemmingsplan. Een omgevingsplan bevat (uiteindelijk) alle informatie over de fysieke leefomgeving. Zoals regels voor bouwen, gebruik, evenementen, kappen van bomen of de aanleg van uitwegen.

Welstandsbeleid (5.1.16.)

De gemeenteraad heeft tijdens de vorige periode uitgesproken dat hij onderzoek wil doen naar het welstandsbeleid.
De gemeenteraad heeft inmiddels een werkgroep gevormd, waarin raadsleden, de portefeuillehouder en ambtenaren meedoen. De werkgroep heeft een plan van aanpak opgesteld.

De werkgroep onderzoekt op welke manier we het welstandsbeleid in de gemeente kunnen stroomlijnen.

De werkgroep heeft gemeld dat ze in 2020 met een rapport komen. Daarin staan de antwoorden op de onderzoeksvragen. Ook zal daarin een aanbeveling voor de gemeenteraad staan op welke manier de gemeente het welstandsbeleid kan stroomlijnen.

Deze voorbereidende werkzaamheden vallen niet onder de directe verantwoordelijkheid van het college maar onder de verantwoordelijkheid van de gemeenteraads-werkgroep. Daarin verschilt dit onderwerp van de meeste andere onderwerpen in deze perspectiefnota.

Snippergroen (5.1.17.)

Het project Snippergroen biedt alle inwoners van de gemeente Midden-Drenthe de mogelijkheid om een verzoek tot aankoop van grond in te dienen. Inwoners hebben deze zogenaamde snippergroen grondstroken in de loop der jaren geleidelijk aan in gebruik genomen.

We gaan afspraken maken over het grondgebruik door middel van verkoop- of bruikleenovereenkomsten. Zo herstellen we  de rechtsgelijkheid.
In april 2019 hebben we het project onder de aandacht gebracht met krantenartikelen en via social media. In september 2019 hebben we de gemeenteraad over de eerste vorderingen door een korte (tussentijdse) evaluatie geïnformeerd.

Het project loopt tot en met april 2020. Na afloop volgt een evaluatie, samen met de gemeenteraad. Op basis daarvan kunnen we een vervolgkoers inzetten.

Onderhoud vijvers (5.1.18.)

In 2020 gaan we aan de slag met de vijvers bij de Pinksterbloem. Dit doen we in een participatief traject met omwonenden en waterschap. De gemeenteraad heeft via het Uitvoeringsprogramma hiervoor de middelen al beschikbaar gesteld.

Jade Woonservicezone Beilen (5.1.20.)

Deelgebied D
Het plan voorziet in de realisatie van negen levensloopbestendige woningen, drie appartementen (in de ‘Oude Beilerkorf’) en  vier koopwoningen. Op deze manier realiseren we nieuwbouw en behouden we het oude kleuterschooltje in opgeknapte staat. We richten het gebied opnieuw in en we nemen daarbij meer groen op. Op die manier is dit een impuls voor de kwaliteit van het hele gebied.
Deze invulling sluit goed aan bij deelgebied A van de Woonservicezone (omgeving Spectrum).
Het ontwerpbestemmingsplan ligt momenteel ter inzage. Dit betekent dat de bouw in 2020 kan starten.

Deelgebied B
Deelgebied B is het gebied rondom het oude Karspelhuus. De gesprekken met de diverse partijen zijn voortvarend verlopen. In 2020 start de bouw van de Lidl. Tevens verwachten wij dat de gemeenteraad in 2020 het bestemmingsplan voor het  gehele deelgebied B kan vaststellen.
Dit betekent dat de Lidl daar een winkel begint en dat het gebied ten noorden hiervan een impuls krijgt met woningen en groen.

Als de plannen voor dit gebied, waaronder ook de renovatie van de Harm Smeengeschool, klaar zijn, gaan we nog een keer na hoe het zit met de parkeerbehoefte en de parkeermogelijkheden.

Nieuwbouw VO Beilen (5.2.1.)

In juni 2019 hebben we de opdrachtnemer gekozen voor de Design & Build-opdracht voor het ontwerp en de bouw van de VO-school in Beilen. Daarmee zetten we een belangrijke stap richting de realisatie van dit nieuwe schoolgebouw.

In 2020 komt de bouw van de school op gang.

Met de huisvesting van VMBO-techniekonderwijs brengen we het onderwijsvoorzieningenniveau in onze gemeente weer verder op niveau.

Visieplan Smilde (5.2.3.)

De gemeenteraad heeft op 28 mei 2019 unaniem een motie aangenomen voor het opstellen van een visieplan voor Smilde.

Uitgangspunt is om samen met het dorp aan de slag gaan om deze visie op te stellen. Hierin zullen thema’s zoals wonen, onderwijs, sport en recreatie en verkeer een plek krijgen. We zullen daarbij aansluiting zoeken bij ons verder te ontwikkelen gebouwenbeleid (Integraal accommodatiebeleid).
Ook zullen we aansluiting zoeken bij het op te stellen IHP (het huisvestingsplan voor het onderwijs).

In oktober 2019 zullen we met een brief de gemeenteraad informeren over de manier waarop en wanneer we kunnen starten met het opstellen van een visie op Smilde.

Het begeleiden van het proces om tot zo’n visie te komen, vraagt inzet van menskracht. Daarom hebben we bij de bestedingswensen hiervoor een financiële wens opgenomen. Die wens heeft nog geen betrekking op de uitvoering van een eventuele visie. We gaan er op dit moment wel van uit dat zo’n visie ook zal leiden tot een Uitvoeringsprogramma met bijbehorende kosten.
Zoals hiervoor al geschreven, is het realiseren van een MFA onderdeel van de plannen voor het dorp Smilde. We zijn in gesprek met de kerngroep Smilde om een pilot op te starten voor het realiseren van een MFA in Smilde. In de kerngroep zijn diverse belangenorganisaties uit Smilde  vertegenwoordigd. De kerngroep wil graag een nieuw dorpshuis in Smilde.

Op korte termijn is de in de kerngroep voorgestelde nieuwbouw niet haalbaar. Om toch te kunnen starten, bereidt de kerngroep een projectplan voor, om een pilot te starten in het gemeentelijk pand aan de Elzenlaan. Daar is ook de gemeentewinkel gevestigd.
In dit plan zal de kerngroep onder andere de wensen in beeld brengen voor het beheer, de exploitatie en de inrichting van een MFA.

Vergroenen A.M. Sorghstraat Smilde (5.2.3.)

In 2016 heeft het toenmalige college met een plaatselijke werkgroep afgesproken dat we een groot deel van de bomen in de A.M. Sorghstraat in Smilde zouden kappen. Deel van de afspraak was ook dat we de bomen weer zouden vervangen door nieuw groen.

Vanwege de vele kabels en leidingen in de stoep blijkt dat we verhoogde bakken moeten maken. We stellen u voor om de verdere inrichting van het groen samen met de bewoners op te pakken en af te ronden.

Hiervoor is een klein incidenteel bedrag nodig. Dat hebben we als bestedingswens opgenomen.

Evenemententerrein Smilde (5.2.3.)

We zijn al een aantal jaren bezig om te zoeken naar een goede invulling van het terrein rondom het evenemententerrein in Smilde.
We stellen u voor om daar een Bootcamp te realiseren en de omgeving van het evenemententerrein in Smilde daarvoor aan te passen. Dit doen we samen met de inwoners.
Voorlopig gaan we uit van een bedrag van € 35.000. We verwachten dat dit bedrag uiteindelijk lager kan worden door bijdragen vanuit fondsen. Dit bedrag is meegenomen in de bestedingswensen.

Naoberkracht (5.2.4.)

Niet voor niets komt het woord ‘Naoberkracht’ terug in de titel van het Uitvoeringsprogramma. We zetten verder in op initiatieven die we in samenwerking tussen dorpen, andere partners (zoals Welzijnswerk) en de gemeente uitwerken.

In 2020 verwachten we initiatieven in diverse dorpen. Zo zijn we met elkaar van mening dat er nog meer te halen is uit de activiteiten die plaatsvinden in Witteveen. Hier ontwikkelen we door, waarbij we onderzoeken welke verbinding er te leggen is tussen formele en informele zorg. Een vraag die we hierbij beantwoorden is hoe we kunnen omgaan met de financiële regelruimte.

Maar de aandacht gaat niet alleen uit naar Witteveen. Ook op andere plekken in onze gemeente geven we vrij baan aan Naoberkracht.

Dorpenbeleid (5.2.5.)

Onze gemeente bruist van initiatieven in de dorpen. We stimuleren deze initiatieven van onze inwoners. Hierbij geven we alle ruimte aan innovaties. Samen werken we aan dorpsvisies, inwonersbegrotingen en andere initiatieven. Dit blijven we doen. Naoberkracht is waar we voor staan.

Bij creativiteit passen tegelijk ook structuur en kaders. In 2020 bieden we daarom aan de gemeenteraad een voorstel aan voor nieuw gemoderniseerd Dorpenbeleid in Midden-Drenthe. Dit bereiden we voor in samenwerking met de diverse groepen in de dorpen. Daarbij speelt ook het Dorpen Overleg Midden-Drenthe een belangrijke rol.

Dorpenbeleid kan niet vastgesteld worden zonder een spilfunctie voor de inwoners en bedrijven in de dorpen zelf. We nemen daarom de tijd om dit proces goed met elkaar te doorleven. In de eerste helft van 2020 willen we u de resultaten aanbieden.
Eind 2019 verwachten we al opiniërend met de raadscommissie hierover te kunnen spreken.

In het dorpenbeleid nemen we ook de ontwikkeling van dorpsvisies mee.

Route noord-zuid door Beilen – Herinrichting Esweg (5.2.6.)

De Esweg is op korte termijn aan onderhoud toe. Zowel de bestrating, de fietspaden en de voetpaden, als delen van de riolering.
De Esweg is een belangrijke drager voor het auto-, fiets- en wandelverkeer. Ook is de weg een belangrijke route voor scholieren van en naar de sporthal.
Daarnaast spelen er nog meer ontwikkelingen langs de Esweg: de nieuwe VO-school, ontwikkeling van het Jadeterrein en het Habionterrein.
Ook kent de Esweg een aantal knelpunten zoals de smalle fietsvoorziening van de burgemeester Wytema rotonde tot aan de dikke boom en de oversteekbaarheid van de kruising Sportlaan.
Op het gebied van klimaatadaptatie liggen er kansen.
Tot slot is de Esweg beeldbepalend als entree voor het centrum van Beilen.

Al deze aspecten vragen een integrale visie op de Esweg. Voor het maken van de visie heeft de gemeenteraad via het Uitvoeringsprogramma € 70.000 beschikbaar gesteld. Voor de uitvoering zijn tot nog toe geen nieuwe middelen beschikbaar, anders dan de gewone onderhoudsbudgetten e.d..

Welzijnswerk (5.2.9.)

Ook in 2020 is de Stichting Welzijnswerk Midden-Drenthe voor ons een belangrijke partner. We hebben de afgelopen periode goede stappen gezet in de samenwerking met Welzijnswerk. Hierbij hebben de aanbevelingen uit het Berenschot-rapport ons op weg geholpen.

In 2020 voert Welzijnswerk weer veel taken met en voor ons uit. We indexeren de subsidie van Welzijnswerk vanwege de indexering van de personeelskosten. Die indexering nemen we standaard in onze conceptbegroting op. Dat valt binnen de kaders voor de begroting.

We bouwen de stabiele samenwerking met Welzijnswerk in 2020 verder uit. Dit draagt bij aan het bieden van een goede dienstverlening en is daarom goed voor het welzijn van onze inwoners.

Bewegen en leefstijl (5.2.10.)

Met de vaststelling van de Beleidsnota en leefstijl heeft de gemeenteraad in juni 2019 het beleidskader vastgesteld. Dat is het begin. Nu gaan we er met elkaar voor zorgen dat inwoners een eerlijke kans en een goede start hebben voor een gezond en gelukkig leven! Dit gaat leiden tot zichtbare dynamiek en beweging in de hele gemeente. Het Team Gezond in Midden-Drenthe speelt hierbij een belangrijke rol. Naast de JOGG-regisseur zien we extra inzet van buurtsportcoaches, een leefstijlcoach en een jeugdverpleegkundige.

Het slagen van onze doelstellingen voor bewegen en leefstijl hangt ook af van het behoud, het beheren en onderhouden van goede voorzieningen en accommodaties. Dit geldt zeker voor de binnen- en buitensportaccommodaties. Hier hebben we dan ook aandacht voor.

Bewegen, sporten, gezondheid en leefstijl zijn belangrijk voor alle leeftijden. We besteden extra aandacht aan jongeren/kinderen en aan mensen met een lagere opleiding en/of een laag inkomen. Belangrijk hierbij is voorlichting. Voorlichting over allerlei zaken, zoals gezond leven en het ontmoedigen van middelengebruik.
In de Beleidsnota heeft de gemeenteraad daarvoor maatregelen beschreven.
We zorgen ervoor dat die maatregelen op elkaar afgestemd en zichtbaar zijn, zodat de gewenste dynamiek en beweging tastbaar worden. Hierbij zoeken we aansluiting met andere beleidsterreinen, zodat onze gezamenlijke inzet een integraal karakter heeft.

Nationaal is er sportakkoord ondertekend. Met dit sportakkoord willen we bereiken dat iedereen plezier in sport/bewegen kan hebben. Iedereen moet dit ongehinderd in een veilige en gezonde omgeving kunnen doen. Dit een leven lang als sporter, vrijwilliger of toeschouwer.

Om de initiatieven uit het sportakkoord uit te werken en te ondersteunen, biedt het Rijk de mogelijkheid om een sportformateur aan te stellen die we lokaal kunnen inzetten om de sport in domeinen te versterken. Een sportformateur betrekt diverse partijen uit bijvoorbeeld de sport-, zorg-, welzijns- en onderwijssector  met als doel om te komen tot een lokaal en/of regionaal sportakkoord.  Hiervoor kunnen we Rijksmiddelen inzetten.

Aangepaste trappen zwembaden Beilen en Smilde (5.2.10.)

Ook voor ouderen is het van groot belang om gezond te leven en te bewegen. Daarvoor scheppen we als gemeente zo veel mogelijk de voorwaarden.  Bijvoorbeeld in onze zwembaden. We ontvangen zeer veel oudere bezoekers in onze baden. Deze ouderen kunnen (bijna) niet uit het zwembad komen via de standaard (verticale) trapjes. Dat leidt uiteindelijk tot het wegblijven van deze bezoekers. Daarmee neemt bij hen de kans op fysieke klachten  toe.  Met aangepaste trappen maken we het voor hen weer mogelijk om te blijven zwemmen. Ze helpen meteen ook om de fysieke belasting van het personeel te verminderen.

Sporthart in Westerbork (5.2.11.)

Voor de reconstructie van de Brandenweg in Westerbork hebben we gronden aangekocht. Ook het perceel dat de Survivalrunners gebruiken. Bij de aankoop hebben we uitgesproken dat we mee willen denken over een nieuwe locatie. Dit heeft geleid tot een initiatief van de Survivalrunners en VKW Westerbork om met elkaar tot een sporthart in Westerbork te komen. Een mogelijke plek hiervoor is sportcomplex De Perkenslag. Hier zouden dan een survivalbaan en een kunstgrasveld gerealiseerd kunnen worden.

Een verplaatsing van de Survivalrunners naar De Perkenslag heeft veel voordelen. Het terrein ligt centraal en sluit direct aan bij andere sportvoorzieningen De locatie is toekomstbestendig en heeft voorzieningen die door medegebruik effectiever (en dus ook duurzamer) kunnen worden ingezet. De school is dichtbij (kinderen beoefenen de sport ook), de locatie is op een veilige manier te bereiken en beschikt over voldoende parkeermogelijkheden.

Zowel de Survivalrunners als VKW Westerbork zien de mogelijkheid om hier met elkaar iets te maken dat voor de hele samenleving van Westerbork van waarde is.
Er worden ook gesprekken gevoerd over het medegebruik van gebouwen op de Perkenslag. Samen hebben de clubs een plan ontwikkeld waar ieder zijn plek in krijgt.
Een knap staaltje samenwerking en een mooi voorbeeld van participatie.

We streven ernaar dat er voor de zomer 2020 een plan bij de gemeenteraad ligt. Zodra, in de aanloop naar dat plan, er al meer duidelijkheid is, geven de verenigingen een presentatie  aan de raadscommissie.

Voor de eventuele aanleg van een kunstgrasveld is via het Uitvoeringsprogramma al geld beschikbaar. We zullen een dekkingsvoorstel voor de kosten van de verplaatsing van de survivalbaan aan de gemeenteraad voorleggen.

Stark - groenonderhoud (5.2.14.)

Dit jaar hebben we samen met de gemeenten De Wolden en Hoogeveen het werkvoorzieningsschap Stark opgericht. In Midden-Drenthe verzorgt Stark het groenonderhoud van de openbare ruimte, de begraafplaatsen en de sportvelden.

Een belangrijk aandachtspunt is de verwachte krimp van het aantal medewerkers van Stark. We onderzoeken wat dit de komende jaren betekent voor de omvang van de groenopdrachten. Waarschijnlijk moeten we de komende jaren meer werk uitbesteden aan derden. Het is mogelijk dat het huidige budget dan niet meer toereikend is.

Welzijn – Wonen – Zorg (WelWoZo) (5.2.15.)

Onder de naam WelWoZo werken we op allerlei manieren samen met partijen op het gebied van Welzijn, Wonen en Zorg. In het Actieplan WelWoZo 2019/2020 hebben we met elkaar de thema’s benoemd die in de komende periode de aandacht hebben. Deze thema’s zijn bewustwording, wijkteams, extramuralisering, dagbesteding en mobiliteit en bereikbaarheid.
We ervaren de inzet van onze WelWoZo-partners als bijzonder positief en werken ook in 2020 hard aan het leggen van verbindingen tussen de samenwerkingspartners en onze inwoners.

WMO-beleid / Jeugd en onderwijs (5.2.15./5.2.16.)

Via het Uitvoeringsprogramma heeft de gemeenteraad € 1,9 miljoen incidenteel geld beschikbaar gesteld voor het Sociaal Domein en dan met name de Jeugdhulp en de WMO. Daarbij is er ook een relatie met de Participatiewet: het beleid onder deze drie beleidsterreinen kent sterke samenhang en beïnvloedt elkaar,

We blijven de gemeenteraad over de besteding van de € 1,9 miljoen en de resultaten daarvan informeren. We willen dat graag  blijven doen met de werkbijeenkomsten die de gemeenteraad sinds het begin van de decentralisatie in het sociaal domein heeft gehad. We zijn van plan om jaarlijks twee van zulke bijeenkomsten te organiseren.

De besteding van de € 1,9 miljoen hebben wij uitgewerkt in een Uitvoeringsagenda sociaal domein. Hierin is beschreven dat deze  middelen een bijdrage gaan leveren aan:

  • Een verbetering van de efficiency en onze manieren van werken (bedrijfsvoering).
  • Het vergroten van onze grip op de kosten door kostenbeheersing en -reductie (budget).
  • het uitbreiden en verbeteren van ons voorzieningenaanbod. Vooral door nog meer in te zetten op preventie en vroegsignalering (beleid). Daarmee geven we steeds meer inhoud aan de transformatie in het sociaal domein.

Deze drie aspecten (bedrijfsvoering, budget en beleid) hangen samen en versterken elkaar.

Vanuit deze uitgangspunten gaan we onder andere pilots financieren, zoals de pilot Witteveen.

Kostenbeheersing heeft in de media veel aandacht gekregen in de afgelopen periode. We zien tekorten op de Jeugdhulp.  Ook de uitgaven van de Wmo lijken de komende jaren toe te nemen, terwijl de inkomsten in de vorm van de ontvangen eigen bijdragen afnemen.
Dit baart gemeenten in het algemeen zorgen en dit geldt ook voor de gemeente Midden-Drenthe.

Om bij al deze ontwikkelingen goed in control te zijn, investeren we in ‘datagedreven zorg’. Door goede stuurinformatie zijn we in staat om goed te monitoren of we de budgetten effectief inzetten. Die zelfde informatie is belangrijk voor de controlerende rol van de gemeenteraad.
Daarnaast willen we onze data zo inrichten dat we daarmee voorspellingen kunnen doen en op tijd voorstellen voor aanpassing van beleid kunnen doen. Het gaat dan bijvoorbeeld om vergrijzing, extramuralisering en krimp. Een deel van de middelen zetten we in om hier grote stappen te zetten. Daarbij geven we goede aandacht aan de privacy van onze inwoners.

Ook de actualisatie van het Wmo-beleid en het versterken van de uitvoering zijn belangrijke aandachtspunten. We houden hierbij rekening met wat de Wmo-raad zegt over eenzaamheid, mobiliteit, voorlichting en bekendheid.

Extra aandacht geven we aan de doelgroep kwetsbare jongeren. We willen ervoor zorgen dat deze groep jongeren niet tussen wal en schip terechtkomen. Dit vraagt om het verbinden van diverse expertises en beleidsterreinen, zoals onderwijs, jeugdhulp, leerplicht en verzuim, veiligheid, arbeidsmarkt, sport en bewegen, cultuur etc. We zetten al in 2019 een medewerker in die zich richt op deze doelgroep. Daarnaast zorgen we voor actualisatie van het jeugdbeleid en het versterken van de uitvoering.

Ondersteuning vrijwilligers (5.2.15/5.2.16.)

Dit najaar organiseren we een bijeenkomst met organisaties die met vrijwilligers werken. We spreken dan niet alleen over vrijwilligers, maar vooral ook mét vrijwilligers. Zij vormen een brede basis in onze lokale samenleving, bijvoorbeeld in de sport, het welzijnswerk en de dorpen.

Er zijn ook veel vrijwilligers die de zorg hebben voor een naaste. Die incidenteel een hand uitsteken of die als mantelzorger een zware taak hebben. Een nieuw vrijwilligersbeleid heeft daar een sterke relatie met ons Wmo-beleid.

De resultaten van de bijeenkomst zijn input voor ons nieuwe vrijwilligersbeleid en vervolgens voor het Wmo-beleid.

Inburgeringsbeleid (5.2.17.)

We bereiden ons voor op de invoering van de nieuwe Wet inburgering. Naar verwachting treedt deze wet op 1 januari 2021 in werking.

Deze wet geeft gemeenten weer een sleutelpositie bij de inburgering. Een belangrijke gemeentelijke taak wordt om een brede intake af te nemen bij de inburgeraar. Op basis daarvan stellen we een Persoonlijk Plan Inburgering en Participatie (PIP) op. Vervolgens doen we een bij het PIP aansluitend inburgeringsaanbod. Hierbij ligt de focus op het leren van de Nederlandse taal, kennis van de Nederlandse maatschappij, oriëntatie op de Nederlandse arbeidsmarkt en de benodigde ondersteuning bij het financieel zelfredzaam worden.

2020 staat in het teken van het voorbereiden op de nieuwe wet. We doen dat met een voorsprong: we hebben al een Actieplan versterking en participatie statushouders 2019-2020. Daarin is geregeld dat we contact met de statushouder hebben als deze nog in het AZC zit. Op dat moment houden we al een intakegesprek en werken we, als dat mogelijk is, aan een PIP.
We vinden het belangrijk dat statushouders zo snel mogelijk deelnemen aan het sociale en het arbeidsleven. In de uitvoering zetten we daarom in op een combinatie van het leren van de taal en het verrichten van werk of vrijwilligerswerk.

We nemen deel aan een pilot inburgering vrouwelijke statushouders en gezinsmigranten. Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft positief besloten op de aanvraag hiervoor. Ook doen we mee met een aanvraag voor de zogeheten Z-route: door het inzetten van buddy’s de integratie bevorderen.

Geestelijke gezondheidszorg in Midden-Drenthe (5.2.18.)

De Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz) treedt naar verwachting op 1 januari 2020 in werking. Deze wet regelt de rechten van mensen die te maken hebben met verplichte zorg in de GGZ. Een belangrijke verandering is dat verplichte zorg straks ook buiten een GGZ-instelling opgelegd kan worden.

Daarnaast treedt naar verwachting op 1 januari 2021 de Wet dwang en zorg in werking.
Beide wetten hebben ook voor Midden-Drenthe gevolgen. Maar ook zonder deze wetten is het onderwerp geestelijke gezondheidszorg voor onze gemeente actueel. Daarbij is ook overlast  een thema dat aandacht vraagt.

Daarom hebben we in het Uitvoeringsprogramma de geestelijke gezondheidszorg als een belangrijk onderdeel van ons beleid opgenomen. In het Uitvoeringsprogramma staat ook welke maatregelen we allemaal gaan nemen en welke middelen we daarvoor inzetten. Deze maatregelen hebben we, ook financieel, uitgewerkt  in de Uitvoeringsagenda Geestelijke Gezondheidszorg.

Om dat te kunnen doen, hebben we een kwartiermaker aangetrokken die in de startfase als voortrekker gaat fungeren. De kosten kunnen we betalen uit het budget dat de gemeenteraad via het Uitvoeringsprogramma beschikbaar heeft gesteld.

We kiezen daarbij voor twee invalshoeken: de zorg en ondersteuning van inwoners én de  veiligheid van de samenleving.

In 2020 starten we met een Optimaal Leven Team in Midden-Drenthe. Dit is een samenwerking tussen zorginstellingen, huisartsen, verzekeraars en gemeenten. Het Optimaal Leven Team richt zich op mensen met langdurige psychische problemen. Samen met de cliënt kijkt het team wat hij of zij nodig heeft om een betere kwaliteit van leven te ervaren.

Duurzaamheidsvisie (5.3.1.)

De gemeenteraad heeft de wens uitgesproken om een Duurzaamheidsvisie vast te stellen. Belangrijk onderdeel is het meedoen van inwoners en stakeholders in het proces naar én bij de uitvoering van de Duurzaamheidsvisie.

Belangrijke onderdelen binnen de duurzaamheidsvisie zijn de grootschalige duurzame energieopwekking en het op termijn afkoppelen van gebouwen van het aardgas.
Daarom bereiden we parallel aan de Duurzaamheidsvisie beleid voor op het gebied van zon- en windenergie. Ook bereiden we een warmtevisie voor. Overkoepelend maken we voor alle beleidsdocumenten daarnaast nog een Uitvoeringsprogramma.

De voorbereiding van het beleid is nog volop in ontwikkeling. We hebben de gemeenteraad daarover recent apart geïnformeerd. De komende tijd moet duidelijk worden wat de precieze ambities zijn en wat daarvan de eventuele extra kosten zijn.

Klimaatadaptatie (5.3.2.)

We zijn samen met het waterschap, de provincie en andere gemeenten op zoek naar maatregelen om de gevolgen van de klimaatverandering op te vangen. In 2019 hebben we onderzocht  welke gebieden kwetsbaar zijn. Vanaf 2020 gaan we in gesprek over de risico’s. Daarbij kijken we welke maatregelen we kunnen en zullen nemen.

Het beleid voor klimaatadaptatie zal ook een belangrijke plek krijgen in ons nieuwe watertakenplan. Er is namelijk een sterke relatie met de riolering. In 2020 zullen we een start maken met het nieuwe watertakenplan.

Gebouwen – integraal beleid voor onze  accommodaties (5.3.3.)

Het Rijk en de VNG hebben een hoge ambitie geformuleerd voor de duurzaamheid van de gebouwen met een betekenis voor de samenleving (het maatschappelijk vastgoed).
We nemen deze opgave en ambitie over voor ons gemeentelijk beleid. Dat betekent concreet dat ons maatschappelijk vastgoed in 2040 energieneutraal moet zijn.

In het coalitieakkoord staat de ambitie om al onze gebouwen richting 2040 energieneutraal te maken en bij groot onderhoud duurzame uitvoering voorop te stellen.
Op deze manier beperken we de gevolgen van ons eigen handelen op het klimaat zoveel mogelijk en geven we als gemeente het goede voorbeeld.

Wij gaan in 2019 eerst een duurzaamheidsonderzoek uitvoeren naar ons maatschappelijk vastgoed. Op basis daarvan gaan we verdere keuzes maken. Daarbij houden we rekening met de huidige kwaliteit en mogelijkheden van onze gebouwen.
Het gaat bij ons maatschappelijk vastgoed bijvoorbeeld om sporthallen en dorpshuizen. Ook ons  gemeentehuis valt daaronder. Bij het gemeentehuis hebben we niet alleen te maken met een duurzaamheidsopgave, maar ook met het vraagstuk van de huisvesting van het CJG, de politie en met de geschiktheid van het gebouw voor een eigentijdse organisatie.

Het duurzaamheidsonderzoek moet in 2020 resulteren in een ‘routeboek verduurzaming maatschappelijk vastgoed Midden-Drenthe. Daarin brengen we de per gebouw(groep) het tempo en de manier van verduurzaming in kaart.
Belangrijke vragen zijn op welk moment we als gemeente het beste kunnen gaan investeren en welke investeringen verantwoord zijn als je kijkt naar de leeftijd en kwaliteit van een gebouw.

Verder gaan we in beleid vastleggen hoe we omgaan met het beheer, verhuur en onderhoud van het gemeentelijk vastgoed en welke gebouwen we wel en niet in eigendom houden.

Het nieuwe beleid gaan we zo veel mogelijk samen met de gebruikers, de gemeenteraad en andere direct betrokkenen opstellen.

Op dit moment zijn nog geen uitspraken te doen over de mogelijke financiële gevolgen van al deze plannen.

Huisvesting scholen (5.3.3.)

Het bieden van goede huisvesting voor onze schoolkinderen en het personeel van de scholen is een belangrijke gemeentelijke taak. In 2020 zullen we aan de gemeenteraad het Integraal Huisvestingsplan (IHP) voorleggen. Daarin brengen we de (technische) staat van de schoolgebouwen voor primair onderwijs in beeld. Zo wordt duidelijk wat de mogelijkheden van de schoolgebouwen zijn, rekening houdend met de leerlingenprognoses en de onderhoudsstaat van de gebouwen. Ook houden we daarin rekening met de wensen van de  schoolbesturen.

Het IHP gaat over de situatie in de komende 16 tot 20 jaar. Dit is een verandering - eerder ging het om een periode van 4 jaar. Deze verandering is het gevolg van afspraken die de PO-raad, de VO-raad en de VNG met elkaar hebben gemaakt. Waarschijnlijk gaat het Rijk deze langere looptijd op korte termijn omzetten in wetgeving. Nadat de gemeenteraad het IHP heeft vastgesteld, voeren we in 2020 de actiepunten uit die voor dat jaar in het IHP staan.

In het IHP geven we ook aandacht aan de stand van zaken op het gebied van duurzaamheid. Die informatie kunnen we gebruiken bij de verduurzaming van ons maatschappelijk vastgoed.

Over de nieuwbouw VO hebben we hiervoor al iets geschreven.

Centraliseren werkzaamheden buitendienst (5.3.6.)

In 2019 zijn we gestart met een extern onderzoek naar de mogelijkheid om de drie werkplaatsen te centraliseren.  Samen met medewerkers die het aangaat, kijkt de onderzoeker naar wat de wensen en de mogelijkheden zijn.  Er komt een aantal scenario’s in beeld.
Eind 2019 verwachten wij de gemeenteraad plannen voor te kunnen leggen. De uitvoering daarvan zal dan grotendeels in 2020 plaatsvinden.

Over de uiteindelijke financiële gevolgen kunnen we op dit moment nog geen uitspraak doen.
De uitkomsten zullen geen invloed hebben op het niveau van onze dienstverlening.

Afvalstoffenbeleid (5.3.7.)

We hebben de maatregelen uit het afvalstoffenbeleid 2016-2019 allemaal gerealiseerd, met uitzondering van de invoering van diftar (uitwerking van verschillen in tarieven).

In 2020 komen we met voorstellen voor actueel beleid naar de gemeenteraad. Bij het voorbereiden van dat beleid kijken we naar de resultaten tot dan toe, naar voorliggende vraagstukken en landelijke trends en naar actuele ontwikkelingen. Het voorstel voor nieuw afvalstoffenbeleid zal naar verwachting eind 2020 klaar zijn.

We gaan eind 2019 een uitvoeringsplan opstellen voor het probleem van zwerfafval. Vanaf 2020 gaan we dat plan uitvoeren. De maatregelen uit dat plan gaan we betalen met de zwerfafvalvergoeding die we hiervoor jaarlijks ontvangen.

Culturele gemeente en cultuurbeleid (5.4.1.)

Culturele gemeente
Tot en met oktober 2020 zijn wij als Midden-Drenthe de Culturele Gemeente van Drenthe. Samen met inwoners, organisaties en bedrijven organiseren we allerlei culturele evenementen. Er is voor elk wat wils, waarbij het thema Vrijheid centraal staat.

We updaten het programma voortdurend. Het is te vinden op de gemeentelijke website. Door een gerichte communicatie-aanpak zetten we de Culturele Gemeente goed op de kaart.

Cultuurnota
We gaan een nieuwe Cultuurnota voorbereiden. Dat wordt de opvolger van de huidige Cultuurnota Midden-Drenthe 2015-2020. Bij het voorbereiden van de nieuwe Cultuurnota maken we gebruik van de ervaringen en inzichten die we opdoen tijdens het jaar dat we Culturele Gemeente zijn. We zullen die voorbereidingen doen in nauw overleg met de culturele instellingen zelf.

75 jaar bevrijding (5.4.2.)

Voor het vieren en herdenken van 75 jaar vrijheid is al extra gemeentelijk geld beschikbaar. Ook van de Provincie Drenthe ontvangen we een subsidie waarmee we activiteiten kunnen (laten) organiseren. We werken aan een gemeentelijk programma om op een goede manier vorm te geven aan het vieren en herdenken. Dit programma vullen we onder andere met activiteiten die we als gemeente subsidiëren met een speciaal voor deze gelegenheid door de gemeente en door de provincie beschikbaar gesteld subsidiebudget.

Bij 75 jaar bevrijding speelt het Herinneringscentrum Westerbork natuurlijk een belangrijke rol. Een van de blikvangers  is de fietstocht ‘Terug naar Westerbork’, waarbij studenten van Auschwitz naar Westerbork fietsen.

Herinneringscentrum Kamp Westerbork (5.4.2.)

Het Herinneringscentrum Kamp Westerbork heeft een grote historische betekenis die tot over de landsgrenzen heen reikt. 170.000 mensen bezoeken jaarlijks deze plek in onze gemeente. De educatieve waarde en de gevoelswaarde van het Herinneringscentrum zijn voor ons een duidelijk en waardevol gegeven. We beseffen het belang van het Herinneringscentrum en we herkennen en erkennen de verbinding die we als gemeente met centrum hebben.

Die verbinding heeft eerder al vorm gekregen in een wezenlijke jaarlijkse financiële bijdrage.

De Stichting Herinneringscentrum Kamp Westerbork werkt aan een Masterplan dat  een oplossing moet bieden voor de huidige situatie, waarin het Herinneringscentrum tegen een aantal grenzen aanloopt. Uitvoering van de plannen leidt tot een uitbreiding, maar ook tot een betere beleving, die tegelijkertijd goed aansluit bij de jongere generatie. Zodra sprake is van duidelijk omlijnde plannen leggen we aan de gemeenteraad een voorstel voor over een eenmalige bijdrage voor de realisatie van deze plannen.

Vitale vakantieparken (5.4.3.)

In  de Voorjaarsnota 2019 hebben wij aangegeven dat we nu echt inhoud gaan geven aan het project Vitale Vakantieparken. Dat doen we in nauwe samenwerking met de andere gemeenten in Drenthe en met de provincie.

We voeren momenteel onder meer pilots uit bij twee parken en verkennen de situatie bij enkele andere parken. De provinciale taskforce ondersteunt ons daarbij.

De vitaliteit van onze vakantieparken en daarmee ook permanente bewoning van recreatiewoningen is een onderwerp dat ook in 2020  op onze agenda zal staan. Wij geven daarmee inhoud aan de door de gemeenteraad in december 2017 vastgestelde koersnotitie. De ervaringen die we nu opdoen zullen we daarbij gebruiken.

We hebben de gemeenteraad hierover vóór de zomervakantie per brief uitvoeriger geïnformeerd.

Onderwijs- en bibliotheeknota (5.4.4.)

Het onderwijs en de bibliotheek spelen een belangrijke rol in het maatschappelijk leven. Als gemeente hebben we daarin een aantal taken en verantwoordelijkheden. Er is tegelijk ook veel waar de gemeente niet over gaat. Denk bijvoorbeeld aan de vormgeving van het onderwijs in de klas.

In 2020 willen we het gesprek gaan voeren over wat er speelt in het onderwijs en bij de bibliotheek. Dit gaat leiden tot een voorstel aan de gemeenteraad om een onderwijs- en bibliotheeknota vast te stellen.
We hebben een goede voorbereiding en een goed proces nodig. Daarin voeren we als partners met elkaar het gesprek over onze ambities voor de toekomst.
Hierbij komen we vragen tegen: Waar moet de nota over gaan? Waar gaat het in de nota uitdrukkelijk niet over? Op welke manier dagen we elkaar uit en stimuleren we elkaar?

Uiteraard besteden we ook aandacht aan de IKC’s (Integrale Kindcentra) in Midden-Drenthe.  Het resultaat moet zijn dat we de jeugd een eerlijke kans en een goede start geven. Inzet op taalvaardigheid is hierbij belangrijk.

Vrijetijdseconomie (5.4.6.)

We gaan ook in 2020 op zoek naar activiteiten en plannen die meerwaarde hebben voor de gemeente en die passen bij wat de gemeenteraad heeft vastgesteld in de Koersnota Vrijetijdseconomie 2018-2022. Dat hoeven niet altijd grote zaken te zijn, maar kunnen ook kleine toeristische trekkers worden.

Uitgangspunt voor ons is dat onze gemeente toeristisch nóg aantrekkelijker wordt.
Ideeën hiervoor werken we de komende tijd uit, sommige in nauwe samenwerking met de stichting Marketing en Promotie Midden-Drenthe.

Daarnaast spelen we in op kansen die voorbij komen zoals de Boomhut Battle. Samen met de provincie Drenthe, een aantal Drentse gemeenten en een aantal recreatie-ondernemers willen we een vervolg geven aan de televisieseries Boomhut XXL (2017/2018) en Boomhut Battle (2018/2019). Aan de eerste serie (Boomhut XXL) hebben we ook deelgenomen en is camping de Reeënwissel uit Hoogersmilde winnaar geworden.
Hiervoor hebben we een bestedingswens opgenomen.

Omdat de vrijetijdseconomie constant in beweging is en moet blijven, kunnen we niet alles van tevoren vastleggen. Wel zullen we de gemeenteraad in 2020 op de hoogte houden van wat we concreet realiseren.

Wandelpad Rondje Beilen – Noord Beilen (5.4.6.)

De Werkgroep Rondje Beilen heeft samen met actieve buurtverenigingen een wandelroute voor Beilen Noord ontwikkeld. Naast het rondje biedt het wandelpad ook een aantal educatieve onderdelen. Voorbeelden daarvan zijn een educatieve waterpomp en een audionetic om de wandelaars te informeren over de Joodse begraafplaats en de Joodse gemeenschap vroeger.

De werkgroep heeft daarvoor een globale begroting gemaakt van circa € 20.000. In die begroting zit nog een aantal onduidelijkheden en pm-posten. Dat betekent dat we over de hoogte van een eventuele gemeentelijke bijdrage nog geen uitspraak kunnen doen. Eventueel komen we in de concept begroting 2020 of nog daarna met een financiële wens.

Versterking en begeleiding ambtelijke organisatie (5.5.1.)

In het Uitvoeringsprogramma hebben we aandacht gegeven aan de versterking en begeleiding van de ambtelijke organisatie. De gemeenteraad heeft daar ook middelen voor beschikbaar gesteld.

Voor de korte en middellange termijn ligt het accent op wat we in 2019 doen. De interim-gemeentesecretaris heeft de gemeenteraad daarover op verschillende manieren geïnformeerd.
Er is meer rust en duidelijkheid in de organisatie ontstaan.  

Kort na de zomervakantie hebben wij een besluit genomen op een plan van aanpak met daarin beschreven de richting waarin de organisatie zich verder gaat ontwikkelen.  Dat zal naar verwachting in het vierde kwartaal leiden tot een beperkte verandering in de structuur. Beperkt, omdat die verandering vrijwel alleen de ambtelijke top zal betreffen. De Ondernemingsraad heeft, onder de voorwaarde van verdere betrokkenheid, met de richting in het plan van aanpak ingestemd.

Tegelijk ligt er een belangrijke verantwoordelijkheid bij al onze medewerkers. We hebben er vertrouwen in dat het nu gestarte cultuurtraject ook in 2020 zijn vervolg zal krijgen. Onder leiding van de dit najaar te benoemen nieuwe gemeentesecretaris. Daarbij realiseren wij ons dat veranderingen in cultuur altijd minimaal enkele jaren tijd nodig hebben. Tijd die we de organisatie daarvoor ook gunnen.

Subsidies en samenwerking (5.5.2.)

Bij veel gemeenten is er nog braakliggend terrein met onontdekte subsidies. Er zijn Europese, nationale en regionale subsidies waarvoor gemeenten in aanmerking kunnen komen. Het bestaan van regelingen en/of de weg er naartoe zijn vaak onvoldoende bekend, zeker in kleinere gemeenten.

Dat geldt ook voor onze gemeente: we missen capaciteit en tijd om daarmee echt aan de slag te gaan. Waarschijnlijk laten we daardoor mogelijkheden onbenut.

In 2020 gaan we hiermee aan de slag. Via het Uitvoeringsprogramma is daarvoor geld voor een parttime medewerker beschikbaar. Wellicht is het tijdelijk aantrekken van een “subsidioloog” een goede mogelijkheid om meer kennis en kunde in huis te halen.

Ook gaan we in 2020 starten met een onderzoek naar samenwerking met andere gemeenten, partijen en instanties. Om zo efficiënter en misschien ook effectiever te kunnen werken.

Visieplan Hooghalen

Het college heeft in de gemeenteraadsvergadering van april 2019 een motie overgenomen van de gemeenteraad over het dorp Hooghalen. In die motie staat de wens om binnen een aantal jaren tot een actuele visie voor het dorp Hooghalen te komen.

We gaan daarom, schouder aan schouder met het dorp zelf, aan de slag om een visie op Hooghalen op te stellen. Hierin zullen thema’s zoals ruimte voor woningbouw, duurzaamheid, voorzieningen (waaronder onderwijs, dorpshuis en sport), bestemming AZC-terrein en recreatie & toerisme aan de orde komen.
We zullen daarbij ook kijken naar wat er de afgelopen jaren al afgesproken en gebeurd is.  Daarmee krijgt de visie naar onze verwachting voor een deel ook het karakter van een actualisatie.

Het begeleiden van het proces om tot zo’n visie te komen, vraagt inzet van menskracht. Omdat het deels gaat om het voortbouwen op wat er al is, is beperkte inzet van de kant van de gemeente nodig dan bijvoorbeeld voor een nieuwe visie in Smilde.
Daarom hebben we in de bestedingswensen hiervoor een concrete financiële wens opgenomen. Die wens heeft nog geen betrekking op de uitvoering van een eventuele visie. We gaan er op dit moment wel van uit dat zo’n visie ook zal leiden tot een Uitvoeringsprogramma met bijbehorende kosten.

Re-integratiebeleid

We gaan in 2020 de gemeenteraad nieuw re-integratiebeleid voorstellen. Daarin nemen we de aanpak voor de komende periode op. De economie draait al weer enkele jaren op een hoger niveau, de arbeidsmarkt biedt kansen. Aan de andere kant zien we dat er een mismatch is tussen vraag en aanbod.

We zoeken daarom een gerichte aanpak die ons in staat stelt meer mensen aan het werk te helpen. Waarmee we tegelijk het aantal uitkeringen verlagen. Hierbij houden we de vinger aan de pols voor wat betreft het beleid dat op Rijksniveau wordt vastgesteld, zoals het breed offensief om meer mensen met een beperking aan het werk te helpen.

Armoedebeleid

Het huidige armoedebeleid is aan herziening toe. De doelstellingen ‘niemand aan de kant, iedereen doet naar vermogen mee’ en ‘we voorkomen maximaal dat een laag inkomen leidt tot sociale uitsluiting’ zijn nog altijd actueel. We gaan vanuit die uitgangspunten nieuw beleid aan de gemeenteraad voorleggen. Dat bereiden we integraal voor, vanuit alle invalshoeken die van belang zijn. De koers blijft het zelfde, we brengen andere accenten aan.

In het nieuwe armoedebeleid zullen we aandacht geven aan specifieke doelgroepen. Vaak aanvullend op en samenhangend met ander beleid. Soms is dit het gevolg van demografische ontwikkelingen, zoals de komst van mensen uit andere landen en culturen.

Voorbeelden van die specifieke doelgroepen zijn  ouderen, personen die onder de geestelijke gezondheidszorg vallen, gezinnen in armoede en statushouders.
Het armoedebeleid zal dan aansluiten op bijvoorbeeld het WMO-beleid, het beleid voor de Jeugdhulp en het actieplan statushouders.

We hebben oog voor de oorzaken en de gevolgen van armoede. De aanpak van laaggeletterdheid en het bevorderen van digitale vaardigheden zullen een plek krijgen in onze beleidsvoorstellen. Daarnaast zullen we aandacht houden voor het bereiken van mensen die (nog) niet computervaardig zijn.

MFA De Spil Bovensmilde

We zijn in gesprek met het bestuur van de MFA De Spil over de exploitatie en het gebruik van de accommodatie. Met name over de exploitatie, het gebruik en de verantwoordelijkheid van de gemeenschappelijke ruimten bestaat onduidelijkheid.

We gaan met behulp van een externe deskundige onderzoeken hoe we deze onduidelijkheden kunnen oplossen. Dit kan betekenen dat we de exploitatie herzien en/of dat we het gebouw van binnen moeten aanpassen. We verwachten dat er in 2020 meer duidelijkheid zal ontstaan.

Mooi op eigen kracht – Duurzaam op eigen kracht – Up2You

We hebben een aantal jaren bijzonder positieve ervaringen opgedaan met het project ‘Mooi op eigen kracht’. Het zorgt voor betrokkenheid van inwoners bij de eigen leef- en woonomgeving. De aanpak sluit naadloos aan bij de algemene doelstelling van ons beleid om inwoners te stimuleren met elkaar initiatieven te ontplooien.
Daarnaast zijn we gestart met een vergelijkbare aanpak voor duurzaamheid: Duurzaam op eigen kracht.

Het project up2You stimuleert de uitvoering van projecten door jongeren. We gaan het project op korte termijn evalueren. Met de informatie die dat  oplevert zullen we voorstellen doen om er een vervolg aan te geven. De evaluatie had op het moment van schrijven van de aanbiedingsbrief nog net niet plaatsgevonden.